Bir kitabı bizim için diğer kitaplardan ayıran, onu özel kılan şey nedir? Bu sorunun mahiyetine verilebilecek her türlü cevaba karşın ilk olarak şahsi kanaatimi belirtmek istiyorum. Bir kitabı bizim için özel kılan şey, o kitapta kendimizi ne derece bulduğumuzdur. Bir başka deyiş ile bir eser ne kadar çok içerisinde bizi barındırıyorsa, o kadar çok bizim için özeldir. Bu güç sorunun yegane cevabının benimki olduğunu söylemem. Bir başkası “kitabın defalarca okunabilir güzelliğine sahip olması” hususunu bahis yapabilir; tıpkı bir diğerinin “yaşamında vuku bulmuş bir değişime sebep olup olamadığına göre” kıstasını ele alabileceği gibi.

Pablo Neruda’nın Poet of the People adlı eserinden alıntılanmış bir görsel. Çizim: Julie Paschkis

Çoğu zaman bizim için en eşsiz kitapların bahtsız yazgısı aynı yoldan gider. Bir başkası ile paylaşmaya kalkışmamız gayet olasıdır fakat o kimsenin esere sizinle aynı gözden bakamamış olması belki de bir adım daha öteye giderek verdiğiniz kitabı bile geri size getirmemiş olması bile muhtemel olabilir.

Babam derdi ki bizim zamanımızda bir insanın efendiliği kitaplarından anlaşılırdı; oysa bugün geri vermediği kitaplardan anlaşılıyor.

Ses ve Öfke, Willam Faulkner, Yapı Kredi Yayınları, Çeviri: Rasih Güran, Sayfa: 72

 Bahtsız yazgıya bakıp kederlenmek yahut yeise kapılmak gereksiz olabilir. Bu yazgının tam tersi, bir kitabın sizin hayatınızı değiştirmesi ve hayatınıza büyük tesir edecek yeni insanlarla tanışmanızı, kendi içinizde önemli kapıları açacak anahtarları bulmanızı sağlaması gibi güzel şeylere sebebiyet verebilir.

Bir gün bir kitap okudum ve bütün hayatım değişti.

Yeni Hayat, Orhan Pamuk, Yapı Kredi Yayınları, Sayfa: 7

 Kitapların böylesine tesirlere sahip olmasının sırrı ne olabilir? Edebiyatın ve diğer tüm sanat türlerinin bu sırrı paylaştığını söylenebilir. Size yahut bir başkasına adi ve ucuz gelen romanın bir başkası için eşsiz bir hazine olarak nitelendirilmesini nasıl yorumlayabiliriz? Kesin yargılardan mahrum kalacağımız bir gerçek. Şu ana kadar yazılmış milyonlarca kitabın arasından bizim için en özelini bulduk diyebilecek kadar şanslı mıyız? Bu özel kitaplar, bahtlı yahut bahtsız bir kaderin yolcusu olabilir diye gizli mi kalmalı yoksa bizim için özel insanlarla paylaşılmalı mı? Siz ne düşünüyorsunuz bir kitabı bizim için özel kılan şey nedir?