Farkında olmadan kendi kendime bir okuma kuralı oluşturdum. Ünlü yazarların en bilinen romanını okumak yerine, ilk olarak biraz daha az popüler romanını okuyorum. Herhalde bunun nedeni yazarların elime geçen kitaplarının hep bu türden olması. Fakat bu sefer Balzac’a başlarken böyle bir şey yapmadım ve direkt olarak en çok bilinen romanı Vadideki Zambak ile başladım. Kitabın içeriğini anlatmadan önce hangi yayın evinden aldığım gibi soruları cevaplamak istiyorum. Bildiğiniz gibi yabancı romanlarda en önemli mevzu çeviri. Eğer çeviri iyi olmazsa benim tabirimle kitaba yapılmış bir cinayetten farksız bir şey olmuyor. Uzun araştırmalarımdan sonra Can Yayınları’nın çeviri konusunda başarılı olduğunu öğrendim ve Vadideki Zambak’ı Can Yayınlarından aldım. Kitabın çevirisini yapan Tahsin Yücel’in ismini duyunca zaten insanın çeviri konusunda hiçbir şüphesi kalmıyor. Sizin de genel anlamda beğendiğiniz bir yayın evi veya çeviri yapan bir kimse varsa yorum olarak paylaşmanız harika olacaktır.

Bilmeyenler için ilk öncelikle Vadideki Zambak’ın MEB’in belirlediği 100 Temel Eser içerisinde olduğunu belirtmekte fayda var. Kitabın konusunu anlatma işinde bir hayli başarısızım. Az az yazıp anlatmak kitabın tüm büyüsünü sıradanlaştırma olduğunu düşünüyorum. Bunun tam tersi uzun uzun yazarsam da kitabın bir özetini yazmış olacağım. Bu da yapmak istediğim türden bir şey değil. Ama yine de kitabın konusu hakkında ön bilginizin olmasını istediğim için burada Vikipedi’den ufak bir yardım alacağım. Konu anlatma işinde ben yardımcı olmadım ama asıl yardımcı olacağım şey kitabın adını sık sık duyup bir türlü alma fırsatı bulamayanlar veya yeni bir şeyler okumak için öneri almak isteyenler için olacak.

“Honoré de Balzac’ın en güzel kitaplarından biridir. Kocasıyla mutlu olmayan Henriette’le, kendisinden çok daha genç olan Felix’in imkânsız aşkını anlatan kitap, MEB’in 100 Temel Eser’i arasındadır. Eser 18. yy Fransa’sındaki, devrim sonrası, toplumsal hayat hakkında da ipuçları içermekte, duygusal bir yakınlaşmayı anlatmaktadır. Yeşil vadiler, sık ormanlar arasındaki güzel şatolar tüm gerçekçiliği ile tasvir ediliyor.

“Ustanın, yeteneğini tümüyle gösterdiği romanı olarak da bilinir. Balzac, acı ve ızdırabı en hissedilir şekilde romanına yansıtmıştır. Başka bir gözden aşkın ızdıraplı yüzünü, roman severlere çok iyi yansıtmış ve de özgün anlatımıyla okuyucuların gözüne girmiştir. Ayrıca kişi ve yer tasvirlerinde büyük ustalıkla okuru olayın kurgusunun içine sürüklemiştir.
Romanda, 18. yy ailesi tarafından çeşitli itilişlere maruz kalan bir gencin zamanla hayatında olan değişimleri ve ilerde tanıştığı bir kadına olan bağlılığı anlatılıyor.
Vadideki Zambak kitabı Balzac’ın kendi hayatından kesitlere yer verdiği bilinmektedir. Balzac tarzı harikulade tasvirlerle kitabı okurken, o dönemi bire bir yaşıyorsunuz.”[1]
Felix ve Henriette
Felix ve Henriette

  Balzac’ın neden Balzac olduğunu anlamak için Vadideki Zambak eşsiz bir kanıt.  Yaptığı betimlemeler,  anlatmak ve hissettirmek istediklerini başarılı şekilde yapmasına yardımcı olmuş. Zaten kitapta hayranlık uyandıran asıl etmen de betimlemeler. Kitap arasında aldığım notlar bu yüzden bir hayli fazla oldu. Unutmamak mümkün olsaydı, okuduğum her bir kelimeyi unutmamak isterdim. Fakat böyle bir şey elbette mümkün değil. İşte bu yüzden herkesin kitap okurken beğendiği etkilendiği yerleri not almasını ve bu notu da kitabı içerisinde koymasını öneriyorum. Bu sayede yıllar sonra tekrar kitabı açtığınızda, geçmiş yıllarda hangi düşüncelerin sizinle olduğu öğrenebilirsiniz. Kitaba dönecek olursak, Vadideki Zambak okuduktan sonra pişman olacağınız bir kitap değil. Klasik eserlerde karşılaşılabilen sorunlardan biri sıkıcılık Vadideki Zambak’ta da arada bir karşımıza çıkıyor, evet fakat bu kitaptan soğumamızı sağlamıyor. Her ne kadar durum böyle olsa da tahmin ettiğimden çok uzun bir sürede bitirdim kitabı. Geç bitirdiğim için üzülmedim, çünkü Vadideki Zambak biraz hazmede hazmede okunması gereken bir kitap gibi geldi bana. Bu sayede, Balzac’ın okuyucularına sunduğu tüm nimetlerden en güzel şekilde yararlanabiliriz. Kitabın içerisine fazla girmek istemiyorum ama Henriette’ın Felix’e yazdığı mektup yalnızca Felix’e yazılmış bir mektup değil insanlığa yazılmış bir mektup bence. O güzel şeyler anlatıyor ki Henriette, insanın her bir cümlesini yaşamı boyunca unutmaması gerektiğini anlıyor. Benim en çok hoşuma giden şey bu mektup oldu kitaptaki. Mektubu sizinle paylaşmak isterdim fakat bu mektubun içeriği hakkında daha fazla içerik vermektense kitabı okumanızı, bu mektup ve birçok harika şeyi keşfetmenizi istiyorum.

Kitap okuma alışkanlığına yeni yeni kavuşuyorsanız, başlangıç için Vadideki Zambak kötü bir tercih olabilir. Bu yüzden okuduğunuz kitapların sayısı bir hayli arttığında, Vadideki Zambak sizin için güzel bir seçim olabilir. Fakat yine de bu rakamın çok yükseklere çıkmasını beklemeyin ve okuyun.

[1]: Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Vadideki_Zambak