Okuyacağımız Kitapları Nasıl Seçmeliyiz?

Okuyacağınız kitapları nasıl seçiyorsunuz? Uymaya çalıştığınız belli kaideler var mı yoksa o günkü havanıza göre mi tercih yapıyorsunuz? Bu videoda sizlerle beraber okuyacağımız kitapları nasıl seçmeliyiz, en çok yaptığımız hatalar neler ve bunları düzeltmek için neler yapabiliriz, bu konu üzerinde duracağız. İlk olarak okuyacağınız kitaplarda özellikle daha önce hiç bilgi sahibi olmadığınız bir alana dair okuma yapacaksanız nasıl bir yol izlemelisiniz ve nasıl hatalardan kaçınmalısınız ona bakalım.

Diyelim ki -örnek olsun diye söylüyorum- felsefe hakkında okumalar yapmak istiyorsunuz, bu alana merak duymaya başladınız, ve buradaki bilginizi artırmak istiyorsunuz. Yapabileceğiniz en muhtemel şeylerden biri kendinize bir filozof belirlemek, ardından onun bir eserini almak okumak. Muhtemelen kitabı bitireceksiniz, kitabı bitirdikten sonra da birçok şey öğreneceksiniz kitaptan. Ama gelgelelim aynı zamanda kitapta da birçok anlamadığınız, boşlukta duran şey olacak. Tekrar bir başka filozofa geçeceksiniz, onda da aynı durum olacak. Bir şeyleri anlayabilirken birçok şeyi anlayamayacaksınız. Bunun sebeplerinden biri hatta en başta gelen sebebi tam anlamıyla o alana dair bir bilgi birikimi sahibi olmadan daha spesifik bir alana doğru yönelmek. Onun yerine ne yapabilirsiniz? Felsefe üzerindeki örnekle devam edelim. Felsefeyi genel anlamda ele alan birkaç eser okuyup yani bir yapıtaşlarını tam anlamıyla oldukları yere bırakıp, zemini o şekilde oluşturup ardından o filozoflara gidip onların eserlerini okumak, tam anlamıyla anlayabilmek verimli olabilmek adına yerinde olacaktır. O yüzden hangi alan olursa olsun bir alana dair okumalar yapacaksanız ilk önce o alanı anlatan geniş kapsamdaki bir eserle başlayın -genel bir eserle- ardından daha ayrıntılara gidin. Sürekli yeni şeyler keşfetmenin öneminden bahsediyorum. Geçtiğimiz rehber videosunda da buna bir konu başlığı ayırmıştım. Burada yeni şeyler keşfederken bunun sizi birazcık zorlamasına müsaade edin. Yani okuduğunuz şeyler sizi geliştirsin çünkü eğer zorlanmadığınız bir metin okuyorsanız gelişebilmeniz mümkün değil. Ama buradaki gelişim, buradaki zorlanma bir önceki maddede söylediğim tarzda olmamalı, bir tık yukarıda olmalı. O seviyeye geldikten sonra tekrar bir tık yukarıda bir şeyler okumanız lazım ve bu sürekli böyle devam etmeli ki, gelişiminiz gerçekleşebilsin. Yoksa sürekli sizi zorlamayan, basit eserler okursanız ne olur? Gelişemezsiniz. Okuduklarınızdan daha öte bir siz yaratamazsınız. O yüzden dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri olarak buna da yer vermek istedim.

Çok sık duyduğumuz bir laf var, yaşam kötü kitapları okuyacak kadar uzun değil diye. Evet doğru ama aynı zamanda yaşam tüm iyi kitapları okuyabileceğimiz kadar da uzun değil. Ee ne yapmalıyız peki, nasıl kitaplar seçmeliyiz? Okuyacağınız kitapların iyi kitaplar olduklarından emin olun. Kötü kitaplara şans verebilirsiniz çünkü bazen önyargılı olduğunuz bazı kitaplar bir okumayla beraber çok iyi olduğunu fark edebileceğiniz kitaplara dönüşebilirler ama yine de bu şans verme olayını fazla abartıp okuma hevesinizi, okuma heyecanınızı, okuma vaktinizi kötü kitaplar üzerinde harcamayın. İyi kitaplara bakın, klasikler örneğin iyi bir örnektir çünkü zamanın süzgecinden geçip bugünlere gelmişlerdir ve bunların kötü olabildiklerini söylemek güç. Bununla beraber büyük isimler her zaman bu konuda yardımcı olabilir ama bazen büyük yazarların arkasından pek de iyi eserler de çıkmayabilir. Burada birazcık kendi süzgecinizi de oluşturabilmeniz lazım. Peki ne yapmalısınız? Daha sihirli bir şey söyleyeceğim, daha işe yarar bir şey söyleyeceğim o da şu: Spoiler kaygısı gütmeyin. Neden? Çünkü örnek veriyorum her kitapta bir şeyler oluyor yani bir insanın yazgısı içerisinde başına gelebilecek şeyler çok sınırlı ve her kitapta, her filmde bunları görebiliyoruz. Önemli olan yazarların bunu nasıl anlattığı, hangi dille anlattığı, ayrıntılarıyla beraber nasıl bir olayın gerçekleştiği. Bu ilgi çekici olan, yoksa orada olabilecek şeyleri aşağı yukarı tahmin ediyoruz. Bunlar bizim yaşamımızda daha önce gördüğümüz, belki de yaşadığımız şeyler. Mesela biz Karavandaki Kütüphane serisini bu yüzden yapmıştık. Neden? Birazcık kitaplardan böyle bir tat alabilmek, sunabilmek daha doğrusu ve onun üzerinden okurlar için “Ya bu kitabı ben okumalıyım, güzelmiş baksana konusu vesaire anlattıkları içerisindeki belli pasajlar güzelmiş.” diyebilsin. Ya da kötüdür diyebilsin, o seçimi yapabilsin diye Karavandaki Kütüphane serisini yapıyoruz. Okuduğunuz kitapların ya da okuyacağınız kitapların mutlaka bir araştırmasını yapın hakkında birkaç tane yazı okuyun. Bu hem kitap hakkında öncesinde iyi bilgi edinmenizi sağlar hem de kitap sonrasında daha geniş bir açıdan o kitabı yorumlayabilmenizi sağlar. Baksanıza birçok faydası var.

Özellikle bu mecrada sayısız kitap öneri videosuna rastlayabiliyorsunuz. Birçok içerik üreticisi birbirinden farklı düzeylerde kitap öneri listeleri hazırlıyor. Bunlardan biri de biziz. Olabildiğince farklı okumalar yapabilmek için, bazen konu başlıkları altında kitaplar veriyoruz, bazense 2 farklı okurun penceresinden sizlere kitapları aktarıyoruz. Burada yapmanız gereken bence, benim fikrimce olan şu: bu listelerin hepsine bakabilirsiniz ama tümüyle bu listedeki kitaplara uymayın yani bir listede verilen tüm kitapları “Ben artık bu kitapları okumalıyım önümüzdeki dönem içerisinde, şu kitaplar, şu kitaplar.” şeklinde bir sıralama yapmayın. Bu listeleri tarayın, bakın. İlginizi çekebilecek, gerçekten sizin için faydalı olabilecek kitapları seçin. Bunlardan oluşturduğunuz kendiniz bir seçkiyle okumaya devam edin. Ama kendi seçkinizde yani okuyacağınız kitapları oluşturduğunuz o listede, tümüyle başkalarının önerdikleri olmasın. Kendi keşiflerinizden, merak duyduğunuz şeylerden de ortaya çıksın. “Daha İyi Bir Okuma Listesi Nasıl Hazırlanır?” diye bir rehber videosu yapmıştık, ona bakabilirsiniz. Okuyacağımız kitapları seçerken dikkat etmemiz gereken unsurlardan biri çeviri. Ama onu bir köşeye bırakıyorum çünkü sıkça ondan bahsediyoruz artık. Bunu biliyoruz. Bununla beraber sizin de ekleyebileceğiniz birçok şey olabilir, lütfen onları yorumlarda belirtin, bu sayede videonun içeriği daha da zenginleşsin. Bu videoyu izlediğiniz için teşekkür ederim, videoyu beğenebilirsiniz, yorum onu söyledim zaten, kanala abone değilseniz de lütfen abone olun. Bir sonraki videoda görüşmek üzere, hoşça kalın.